RÈN LUYỆN PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ QUA TRÒ CHƠI DÂN GIAN

Từ 2 - 5 tuổi là giai đoạn trẻ phát triển ngôn ngữ rất nhanh chóng. Do đó, chúng ta nên lưu ý tới các yếu tố có thể tác động đến ngôn ngữ của trẻ, để có thể hỗ trợ trẻ tích cực và hiệu quả nhất trong thời gian trẻ có thể nghỉ dãn cách xã hội do dịch covit 19. Sự phát triển ngôn ngữ của trẻ bao hàm mọi phương thức giao tiếp: nghe, nói, đọc, viết, biểu cảm khuôn mặt và các kiểu giao tiếp khác.
Trò chơi dân gian là một trong những phương thức có thể giúp trẻ em luyện phát âm đặc biệt tốt. Sau đây chúng tôi xin hướng dẫn một số trò chơi quen thuộc, đặc biệt rất dễ dàng thực hiện để các gia đình giúp trẻ phát triển ngôn ngữ tốt hơn nhé!
1. Chi chi chành chành
Chi chi chành chành
Cái đanh thổi lửa
Con ngựa đứt cương
Ba vương ngũ đế
Cấp kế đi tìm ù à – ù ập!
Mục đích của trò chơi:
- Tạo sự hứng thú cho trẻ.
- Kích thích trẻ đọc thông qua cách gieo vần điệu của lời thơ.
- Luyện phát âm bằng các từ ngữ được lập đi lập lại (chi chi, chành chành, ù à, ù ập…)
- Trò chơi được kết hợp giữa lời nói và hành động nên kích thích trẻ chơi, đặc biệt khi chính trẻ phát âm.
Cách tiến hành trò chơi:
Phụ huynh cho trẻ ngồi xung quanh mình, tay trái của người quản trò xoè ra, ngón trỏ phải của quản trò và trẻ chấm vào lòng bàn tay trái của người quản trò theo nhịp đọc khi đọc đến câu cuối người quản trò đọc chậm rồi nắm tay trái lại ngón trỏ nhấc lên thật nhanh (khi thì nắm chắc được ngón trỏ, khi thì không nắm được tạo cho trẻ sự thích thú).
2. Dung dăng dung dẻ
Mục đích của trò chơi:
- Thông qua trò chơi giúp trẻ phát triển ngôn ngữ nói.
- Phát triển vận động ở trẻ.
Cách tiến hành trò chơi:
Khoảng 2 – 3 thành viên và trẻ cùng nắm tay nhau đi quanh phòng vừa đi vừa đọc.
Dung dăng dung dẻ
Dắt trẻ đi chơi
Đến ngõ nhà trời
Lạy cậu lạy mợ
Cho cháu về quê
Cho dê đi học
Cho cóc ở nhà
Cho gà bới bếp
Xì xà xì xụp
Đến câu cuối “xì xà xì xụp”  thì phụ huynh cùng trẻ ngồi xuống. Sau đó trò chơi lại được lặp lại.
3. Kéo cưa lừa xẻ
Mục đích của trò chơi:
- Trẻ tập phối hợp với nhịp điệu.
- Luyện phát âm cho trẻ.
Cách tiến hành trò chơi:
Phụ huynh cùng trẻ ngồi cầm tay đối diện nhau thành đôi từ từ kéo về một phía rồi lại đẩy ra theo nhịp đọc:
Kéo cưa lừa xẻ
Ông thợ nào khoẻ
Về ăn cơm vưa
Ông thợ nào thua
Về bú tí mẹ.
Khi các bậc làm cha mẹ đang lo ngại trước sự hấp dẫn của trò chơi điện tử, đồ chơi bạo lực… thì việc tìm cách để trẻ em quay về với các trò chơi truyền thống là điều nên làm. Nếu sinh ra ở một vùng quê, chắc hẳn ai cũng đã từng chơi trò chơi rồng rắn lên mây, ô ăn quan, kéo co, bịt mắt bắt dê, nu na nu nống, chọi trâu lá đa…
Nhưng giờ đây, tên của những trò chơi dân gian dường như xa lạ đối với trẻ. Không chỉ ở thành phố mà tại nhiều vùng quê, trẻ con dường như đang lãng quên dần những trò chơi dân gian thú vị đó.
Không phải vì những trò chơi dân gian đã trở nên nhàm chán với các em mà nguyên nhân là thiếu không gian để chúng có thể tự do chơi đùa, thiếu sự quan tâm, hướng dẫn của các bậc cha mẹ.
Vì vậy rất mong các bậc phụ huynh dành thêm thời gian để hướng dẫn cách chơi những trò chơi dân gian cho trẻ, góp phần giúp con em mình phát triển một cách toàn diện hơn. Bởi đây không chỉ là phương thức giải trí lành mạnh cho trẻ mà còn là một phần của bản sắc văn hóa dân tộc.